Month: May 2007

Net tijdens de lunch de tweede helft gevolgd van een lunchdebat georganiseerd door the Platform for Ethics and Technology hier in de Aula. Aparte timing voor zo’n discussie maanden nadat de publiciteitshype rondom SL voorbij is.

Het ging ruwweg over wat we nu precies aanmoeten met Second Life. Helaas werd de discussie volledig gekaapt door een vent van het CDA: Harry van der Molen.

Er vallen veel dingen voor en veel dingen tegen Second Life te zeggen. De manier waarop het platform gebruikt wordt door louche marketeers en webontwikkelaars om tijdens de hype de meest vage concepten te lanceren verdient inderdaad geen schoonheidsprijs.
Een van de voorbeelden die genoemd werden, was de investering van de gemeente Zoetermeer in een virtueel stadhuis. Een slecht doordacht concept, weinig bezoekers en als enige resultaat de publiciteit na het aanvankelijke persbericht.

Van der Molen gebruikte dit ene voorbeeld en een paar schimmige onderzoeken om Second Life compleet af te branden. Zijn argumenten die op zichzelf wel enige merites hadden, waren doorspekt met een waanizinnige hoeveelheid negativiteit.
Na Second Life moesten eigenlijk alle virtuele werelden het ontgelden en uiteindelijk was volgens van der Molen alles wat virtueel was niet de moeite waard. De argumenten over substitutie, realiteit als escapisme werden handig verpakt in een roep naar de zaal: “Get a life!”¹.

Dit is natuurlijk zwaar overdreven en ronduit dom. Een groter en groter gedeelte van waarde creatie speelt zich online af. In de huidige genetwerkte samenleving zoeken mensen naar nieuwe samenwerkingsverbanden. Second Life en andere virtuele werelden kunnen daarin een rol spelen als een drie dimensionele extensie van huidige media als Skype en IRC².
Het feit dat er een ruimte is waar de interactie zich afspeelt speelt in op de manier waarop onze hersenen gebouwd zijn. Second Life en anderen werken al wel, maar de techniek is nog iets te beperkt om het vloeiend te laten plaatsvinden.

CDA

Wat er in de zaal gebeurde en hoe Harry van der Molen discussieerde is exemplarisch voor hoe het CDA politiek bedrijft in het post-Fortuyn tijdperk. Dat ze daar veel succes mee boeken kun je betreuren.

Van der Molen polariseerde het debat volkomen door uit te gaan van uitersten en van absoluut verwerpelijke dingen. Verslaving onder Second Life gebruikers en het zich afspelen van (virtuele) kinderporno zijn dingen waar niemand voor kan zijn. Deze paar voorbeelden kwamen van der Molen zo goed van pas, dat hij het praktisch nergens anders over had.

Naast het kwaad had hij ook nog een argument over de zinnige besteding van publiek geld zoals in Zoetermeer niet het geval is geweest. Hier kan ook niemand tegen zijn. Iedereen wil dat publiek geld goed besteed wordt. Op mijn vraag of er in al zijn realiteitszin misschien ook nog plek was voor enige visie, kwam een nietszeggend antwoord.

Door zichzelf neer te zetten als tegenstander van het absolute kwaad³ had hij het debat al bijna gewonnen. Daarna hoefde hij alleen maar alle andere argumenten terug te brengen tot zijn basisargumenten en in te spelen op angst.
Argumenten mochten ook zeker niet te genuanceerd zijn of te ingewikkeld. Dat zou ervoor kunnen zorgen dat de polarisatie afneemt. Misschien van der Molen daarom steeds extremer ging formuleren.
Hij hield het verder lekker makkelijk en populistisch, af en toe verpakt in een half grapje. Als je de zaal aan het lachen krijgt, maakt niet uit waarom, laat je zien dat jij een toffe peer bent en niet de kwaadste⁴.

Balkenende zelf beheerst dit kunstje uitstekend⁵ en van hem wordt binnen het CDA dus dankbaar afgekeken.

1. Reken niet op van der Molen en het CDA om met hun conservatisme en beknepen visie van Nederland een kenniseconomie te maken. We zitten in een nieuwe eeuw met nieuwe kansen en bedreigingen. Het beste wat Balkenende en de zijnen te bieden hebben is een terugkeer naar de tijd van de VOC-mentaliteit. [↩]
2. Waar trouwens ontzettend veel nuttig werk in verricht wordt door mensen in virtuele organisaties. [↩]
3. ‘Denk toch aan de kinderen!’ [↩]
4. Dat is die andere namelijk. [↩]
5. Zoals hij maandig in Knevel en van den Brink een vraag over cocaïne, wist terug te voeren op coffeeshops in de buurt van scholen en dat die gesloten moeten worden. De meeste mensen zijn de beginvraag al lang kwijt en zullen alleen maar denken ‘Ja, coffeeshops in de buurt van scholen is fout.’ [↩]