Zeg Nee! tegen copyright

Even een kleine copyright roundup na de farce van het proces tegen the Pirate Bay en Brein die daar weer in springt. Gebruik in de tussentijd the Pirate Google totdat Brein die ook weet te blokkeren.

Ik zou willen dat er meer van dat soort verdedigers van onze collectieve cultuur bestonden. Recent is de copyright termijn in Europa weer opgerekt en onze cultuur weer een stukje verder uitgehold voor de zelfverrijking van bemiddelende instanties (zie het videofragment hieronder).

Op dit soort momenten is het handig om even na te gaan waarom een wet is ingesteld en of die geest van de wet nog steeds gediend wordt door de huidige praktijk. Het concept van auteursrecht is in tegenstelling tot wat mensen denken niet bedacht als oudedagsvoorziening voor platenbazen.

Het oorspronkelijke idee was dat een tijdelijk monopolie op de exploitatie van een werk door de auteur, een stimulans zou bieden voor de auteur om meer werk te maken. Simpel gezegd: jij kijgt geld voor je liedje en daarom maak je meer liedjes.

Hoe het nu werkt is dat er niks tijdelijks meer is aan het monopolie omdat dat elke keer wordt opgerekt1. De exploitatie is heel omslachtig geregeld, in Nederland door allemaal schimmige tussenliggende organisaties, of in veel gevallen ook helemaal niet geregeld (het zogenaamde Orphan works problem). En er zijn bewijzen dat het verlengen van deze termijnen geen toename van werk in kwaliteit of kwantiteit ten gevolg heeft. Uit mijn ervaring: volgens mij is er nu meer én betere muziek dan ooit tevoren.

Als je dit allemaal bekijkt vraag je je af waarom we het eigenlijk doen? En dit zijn alleen nog maar de bezwaren tegen de manier waarop we copyright nu geregeld hebben. Wat daar nog niet bij opgeteld is de culturele schade die de wetgeving aanricht omdat deze de creativiteit en innovatie van iedereen beperkt. Artiesten krijgen dat tijdelijk monopolie op hun werk waarna het hoort terug te vloeien in de collectieve cultuur. Elke verlenging van dat monopolie is diefstal van iedereen2.

Of ze het nu willen of niet, de nummers van de Beatles zijn onderdeel van die collectieve cultuur. Net zoals zij invloeden en onderdelen uit toen bestaande muziek hebben gebruikt, moet hun muziek weer inspiratie en herbruikbaar zijn voor hedendaagse creaties3.

Over de verdedigers gesproken, ik was erg blij dat de aankomende directeur van de Koninklijke Bibliotheek aankondigde om de grenzen van het auteursrecht op te gaan zoeken omdat dit ‘een rem op de vrije informatievoorziening is’. Misschien dat mensen eerder geneigd zijn naar hem te luisteren dan naar een stel piraten, maar in de strijd voor onze cultuur is alle hulp welkom en zijn wat mij betreft alle middelen geoorloofd.

Update: Natuurlijk zegt Lawrence Lessig het weer een stuk uitgebreider en beter verwoord dan ik in deze video: “Getting the Network the World Needs”.

  1. Waarom zou iemand na zijn dood nog geld moeten ontvangen voor werk? Meer productie valt niet meer te verwachten. []
  2. Vergelijk het met de rhetoriek dat het downloaden van muziek diefstal zou zijn van de artiesten. []
  3. Of vergelijk het met Disney die zonder schroom klassieke sprookjes heeft verbeeld, maar staat te steigeren wanneer iemand hetzelfde met hun werk wil doen. []

Inspiratie voor mobiele diensten

Ik schreef een paar dagen geleden in een roundup over de wedstrijd van 9292 voor een nieuwe reisplanner. Marie-José Klaver heeft er ook een stukje over waarin ze nog wat minder mals is dan ik.

Mark de Bruin, marketingmanager bij 9292, heeft een twitter account en is bereid om tekst en uitleg te geven. Dat is tof en ik denk een essentiele eerste stap om verder te komen in de verstarde eenrichtingsverkeerkanalen waar deze hele sector zich in bevindt.

De uitleg rammelt hier en daar nogal en de noodzaak voor open vervoersdata blijft bestaan1, dus laten we eens kijken wat hoe ver we komen. Mark nodigde uit om de discussie over e-mail voort te zetten. E-mail is niet schaalbaar en twitter is te kort, vandaar deze blog.

Zoals ik schreef zijn de voorwaarden van de wedstrijd nogal in het voordeel van 9292 maar heeft dat 22 teams toch voldoende gemotiveerd om mee te doen. Ik ben meer dan een beetje benieuwd waar zij mee komen.

Rechten

Alle deelnemers moeten op dit moment de rechten op hun applicaties afstaan aan 9292. 9292 zegt de applicaties niet te zullen overnemen maar te zullen gebruiken als inspiratie. Waarom kunnen deelnemers dan niet gewoon een verklaring tekenen dat ze 9292 toestaan om ideeën uit hun applicatie te gebruiken en gewoon hun rechten zelf behouden (tweet)?

Wat Mark en 9292 verstaan onder delen is dat de applicaties ergens intern verdwijnen en ideeën en onderdelen eruit verwerkt zullen worden in hun gratis applicaties. Dat is geen delen maar gewoon het uitoefenen van de taak waar ze al mee bezig waren2.

De teams doen willens en wetens mee. Het is ook de vraag wat een team zou kunnen doen met hun eigen applicatie en wat voor nadelen dat voor 9292 zou kunnen hebben. De API tot de vervoersgegevens wordt (nog) beperkt vrijgegeven en zonder die gegevens zijn ontwikkelde applicaties weinig waard. Het lijkt dus niet veel uit te maken, dus waarom dan niet het goede doen?

Inspiratie

Mijn andere vraag was waarom dit soort conceptueel gebruikersonderzoek eigenlijk nodig is. De noodzaak en de behoefte lijken me apert.

We kunnen wel de wildste dingen verzinnen, maar op dit moment hebben we nog niet eens een fatsoenlijke app die de basics goed afhandelt. En dat is nog niet eens zo makkelijk, een applicatie als Trein.app ziet er heel simpel uit en is niet veel meer dan een dunne laag over mobiel.ns.nl, maar ik denk dat er veel tijd in zit om dat goed te laten werken.

GPS Primed Mobile Site

Er is op dit moment een 9292 applicatie voor de iPhone die op basis van je locatie de site opent. Dit is best een aardig idee en zou goed kunnen werken, maar ik heb hem pas getest.
Een paar weken geleden zaten we met vrienden op de verkeerde plek in Utrecht Terwijde en moest ik onder tijdsdruk snel een nieuwe route vinden naar een plek ergens anders in Utrecht, en de eerstvolgende bus, en de bushalte etc.
Dit was redelijk lastig voor elkaar te krijgen in de applicatie. Het was ontzettend moeilijk om een adres gevonden te krijgen3, de kaarten die bij een advies komen zijn compleet onbruikbaar, en het is lastig om adviezen op te slaan en alternatieven te vergelijken. Met wat heen en weer schakelen naar Google Maps op mijn iPhone is het me uiteindelijk gelukt, maar makkelijk was het niet4.
Bedenk dan dat Google aanbiedt om gratis en voor niets onze vervoersgegevens online beschikbaar te maken met de Google Transit website die op zich al bijzonder vooruitstrevend is maar die ook geïntegreerd is met de Google Maps applicatie op de iPhone. Waarom hebben we dat niet in Nederland5?

Mijn vraag is dus niet direct waarom we de vervoersgegevens niet mogen hebben en aan Google mogen voeren. Ook al zou dat een hele goede vraag zijn, maar we hebben al gezien dat vervoerders daar nogal uptight over zijn.
Mijn vraag is meer of gebruikersonderzoek en testen niet belangrijker zijn om goede vervoersapplicaties te maken dan dit soort vrije conceptuele input6.

Ik zie graag de antwoorden tegemoet.

  1. Er komt misschien verandering hoor ik van Sander Korz. []
  2. Het ontwikkelen en verbeteren van reisinformatiediensten. []
  3. Wiens idee was het om het fomaat “stad, adres”te voeren? []
  4. En als ik eerlijk ben geef ik 90% van de iPhone gebruikers geen kans om hetzelfde te bereiken. []
  5. Als enige land in West-Europa niet trouwens. []
  6. Hoe goedkoop dan ook. []

Openbaar Vervoer update

Het is een tijdje wat stiller geweest rond openbaar vervoer. Hoog tijd voor een update.

James Governor is het met me eens dat de gegevens voor reisinformatie op het spoor (en in hun geval ook de applicatie) gratis zouden moeten zijn en dat de vervoersaanbieders buitengewoon waardevolle gebruiksstatistieken krijgen van deze applicaties.

SenterNovem

SenterNovem publiceerde een tijdje geleden dit item over Trein.app van Dennis Stevense. Misschien dat ze daar eindelijk een keertje de ogen openen voor innovatie van kleinere spelers in deze branche.
Ook dit bericht over reisinformatie bij de haltes. De meeste dynamische reisinformatie op haltes is in mijn ervaring of ronduit stuk of niet accuraat. Één quick win zou zijn om in Rotterdam op de metrohaltes borden1 op te hangen waar je bent en waar je heen kunt gaan.

GPS

Om nog aan te vullen bij mijn argumenten van laatst, het probleem dat de vervoersgegevens bij één monopolistische aanbieder liggen is ook een probleem van tijdelijke aard. Zodra voldoende mensen GPS-apparaten bij zich dragen dan lost het probleem zich vanzelf op, via oplossingen zoals Vodafone dat partnert met TomTom of het nog wat amibitieuzere Citysense weten we precies waar welke vervoersmiddelen zich bewegen (en wie erin zitten).

Dan krijgen we in plaats van het huidige probleem een nieuw probleem dat degenen die controle hebben over die apparaten (fabrikanten, netwerk operators), controle hebben over die data, maar dat lossen we dan wel op. Ik noem een situatie waarin de grip van de huidige spelers wordt verminderd al pure winst.

9292 Wedstrijd

Ik had na het hele gedoe rondom de Reisplanner Xtra van de NS al gehoord dat 9292 een wedstrijd aan het uitschrijven was (Emerce). De vergoeding voor de winnaar van de wedstrijd is op zijn best kinderachtig te noemen en deelnemers doen afstand van hun rechten op de applicatie2.

Deze ogenschijnlijk nadelige voorwaarden hebben 22 teams niet belet zich aan te melden, dus het is de vraag wat hieruit voort zal komen. 9292 steekt het in (zie ook het commentaar van de marketing manager) als een soort gebruikersonderzoek wat als invoer gebruikt zal worden om te komen tot een uiteindelijke applicatie.

Ik vraag me wel af waar gebruikersonderzoek in dit stadium nog voor nodig is en tot wat voor grote veranderingen dat zal leiden3. We weten wel wat reizigers in het ov willen weten en die basics zouden nu al eerst heel welkom zijn. Itereer dan maar op daadwerkelijk gebruik verder.

  1. Niks dynamisch, gewoon borden met informatie. Die staan er nu niet. []
  2. Volgens mij kan dat niet eens dermate, maar als ik de voorwaarden een beetje vrij lees zou je een applicatie die je indient tegelijkertijd ook open source kunnen publiceren. []
  3. Mensen willen weten hoe ze van A naar B komen en hoe lang ze op een bepaald punt moeten wachten op een vervoersmiddel. Zo simpel is het wél. []

Halfje Utrecht

Afgelopen maandag niet naar de meubelboulevard geweest maar wel een andere traditionele Paasbezigheid volbracht. Net zoals Jesus stierf aan het kruis en weer opstond, ben ik tijdens de halve marathon van Utrecht figuurlijk gestorven waarna ik door een wonderbaarlijke opleving toch de finish wist te behalen op 2:22:36.

Stephan (van ons geliefde Sargasso) wist me onderweg nog op de foto te zetten. Hier zie ik er nog redelijk fris uit, dat was aan de andere kant van de vaart wel anders:

De eerste keer dat ik zo’n afstand liep, ontzettend pijnlijk maar zeker niet de laatste keer.

Alert Dispatch to Twitter

I did a small survey with James of publicly available government data to see what the obvious targets would be for an interesting mashup. It’s an interesting but very limited landscape.

One set we found was the incident reports of Dutch first aid services which are published at P2000 and parsed by the site Alarmeringen.nl into nicely Google Mapped displays with RSS feeds and SMS alerts.

What it didn’t have yet was a decent output to Twitter. So to prod things a bit I made twitter feeds for the four major cities in the Netherlands. Meet:

I think it’s easiest to attribute the quote to Matt Jones who in this presentation noted that the best people on Twitter aren’t in fact people. I agree but here the Tweets represent the aggregations of groups of people: the incident and its cause, somebody noticing it and dialing dispatch and finally the fire fighters, paramedics or policemen moving to the scene2.

It’s interesting imagining what has happened and where, but I don’t really see this feed changing people’s behaviour.

Ideally we would achieve a greater granularity intersecting your location with the path of the dispatch, so when you see a police car whizz by, you’d get a tweet later telling you why it was dispatched and what the result was.

Update:
As Pascal points out in his comment, this data was not supposed to be public at all but is de facto public because of technical architecture decisions. It is clear that these services have not been thought out with an internet enabled world in mind.

Joris points out a bit later that Remco van Zuijlen is piping these alerts straight from the air into twitter feeds on his own site3.

Given that I was more interested in this as a proof of concept than to make it a long lasting durable service anyway, I’ll take down my twitter feeds after I’ve given its subscribees time to switch to Remco’s accounts.

  1. This one unfortunately seems to have stalled a bit at the source. We’ll see when it comes back up. []
  2. James noted this could be interesting input for a Sim City style visualization. []
  3. Which is a lot faster and more elegant than my Twitterfeed from some other guy’s RSS. []

Een soort van antwoord van de NS

Ik vernam al dat de NS op de afgelopen Mobile Monday probeerde hun nieuwe reisplanner te pitchen. Dat was afgaand op de reacties via Twitter geen doorslaand succes.

Zojuist op de gvenkdaily (1, 2, 3, 4) wat referenties naar verslaggeving over dit onderwerp en fragmentarisch de argumenten waarom de NS weigert hun gegevens open te gooien.

Ik schreef hier eerder al over en mensen vragen steeds aan míj waarom de NS de gegevens niet zou willen vrijgeven. Niemand snapt het en de meeste mensen vinden het onvoorstelbaar dat de NS puur uit eigenbelang de gegevens voor zich zou willen houden.

Ik kan wel wat argumenten verzinnen waarom dit zo is, maar de misinformatie en verwarring die de NS verspreidt over dit onderwerp maken het er niet helderder op. Ik probeer het een en ander te reconstrueren.

De NS geeft als argumenten voor het niet vrijgeven van de gegevens: ‘Beveiliging’, ‘Kwaliteitsbewaking’ en ‘Merk en identiteitsbewaking’1.

Beveiliging

Zoals bij Emerce te lezen zegt de NS dat de toegang tot hun plangegevens buitengewoon beveiligd is en dat toegang hiertoe maanden zou kosten. Ze zouden in de tussentijd net zo goed zelf een iPhone applicatie kunnen maken.

Nu is het op zich niet in de eerste plaats ons probleem als de NS zichzelf in een hoek heeft geprogrammeerd met een buitengewoon inflexibele IT-infrastructuur. Het wordt nu op ons afgeschoven, maar zelfs dan het hoeft geen maanden te kosten om een machine-leesbare versie van het spoorboekje2 ergens online te zetten.

Daarbij zegt ze dat ze dan net zo goed zelf een iPhone-applicatie zouden kunnen maken. Ten eerste wordt dat niet gevraagd, die iPhone applicatie die komt er vanzelf wel. Ten tweede is het maar de vraag of de NS binnen enkele maanden een iPhone-applicatie zou kunnen produceren. De ervaring met Reisplanner Xtra spreekt niet in hun voordeel.

Kwaliteitsbewaking

Het argument over de kwaliteit moet ervoor zorgen dat de informatie overal hetzelfde is op de borden, de site etc.3 Ik zie hier geen conflict met het vrijgeven van de informatie via een API, eigenlijk juist het tegendeel.

Als de NS zo graag de kwaliteit van de informatie over haar treinen wil bewaken, dan zou ze ervoor zorgen dat ze een goede API neerzet waar iedereen die de gegevens nodig heeft er op één centraal punt bij kan. De huidige situatie waar iedereen zelf een manier verzint om het te scrapen introduceert juist risico’s en verdient niet de voorkeur.

Merk & Identiteit

De NS wil haar merk en identiteit bewaken. Dat mag uiteraard.

Het is alleen niet helemaal duidelijk waarom het bewaken van het merk van een monopolist ten koste moet gaan van de adequate informatievoorziening van treinreizigers en de innovatie op het gebied van reisinformatie in Nederland.

Naast deze drie argumenten kunnen we er nog een paar bedenken:

Controle

De behoefte aan controle blijkt uit de quote: “Wie wil er nou geen garantie voor 500.000 bezoekers per dag?”

Dit lijkt op een wat echtere reden dan de drie daarboven. De NS kan het schijnbaar niet hebben dat iemand anders voordeel heeft van haar gegevens.

Nu haalt de NS site misschien 500k bezoekers omdat mensen nergens anders heen kunnen en willen ze dat behouden4. Als de gegevens worden vrijgegeven krijgt niet iedereen een ‘garantie voor 500.000 bezoekers per dag’. Dat is nou juist het punt. Er ontstaat dan een ecosysteem van toepassingen en websites waar iedereen terecht kan bij die aanbieder die het beste aansluit bij haar wensen.

Dat de NS denkt dat ze in zo’n vrij ecosysteem relatief snel eruit ge-innoveerd zullen worden, dat is realistisch maar niet iets waar ze zich zorgen over zouden moeten maken.

Kosten

Verder wordt bij het opstellen van APIs altijd de kosten genoemd die ermee gemoeid zouden zijn.

Er zijn kosten om de gegevens te verzamelen maar aangezien dat toch moet gebeuren kunnen we die buiten beschouwing laten.

Er zijn kosten om de gegevens op de huidige sites (NS.nl, 9292ov.nl) toegankelijk te maken. Mensen kopen treinkaartjes en het lijkt me niet veelgevraagd dat ze dan kunnen zien wanneer hun trein gaat.

Er zijn kosten om de gegevens te ontsluiten via een API. Het ontsluiten van de gegevens via een API heeft bijzonder grote voordelen voor alle partijen, dus ook voor de NS. Dat weegt meer dan tegen elkaar op.

Dat de NS ongevoelig is voor al die argumenten waaronder die dat het goed zou zijn voor de reizigers en het openbaar vervoer in Nederland is één ding. Een partij die daar niet ongevoelig voor zou moeten zijn is de overheid. Als de NS niet wil luisteren, moet de overheid gewoon instappen en het opleggen.

Strategie

In ‘Unraveling the transit fabric’ schreef ik dat het vasthouden van de reisgegevens dé manier om langdurig controle te houden op je netwerk. Het alternatief is grenzeloze concurrentie en inwisselbaarheid van vervoersaanbieders, in het engels: commoditization. Commoditization is goed voor klanten, de nachtmerrie van elk bedrijf en iets waar de overheid op af zou moeten sturen.

Mis ik (tegen-)argumenten? Laat het weten in de comments.
En als je het ermee eens bent, vertel het dan door en kaart het aan waar je kunt.

  1. Emerce citeert dit leterlijk. []
  2. Een goede eerste stap. []
  3. Nog even daargelaten dat ik vertragingen eerder op Trein.app zie dan op de borden op het station. []
  4. Misschien willen ze een portal op NS.nl zetten. Portals zijn zó vorige eeuw. []