Stukjes schrijven zonder hyperlinks erin is gek, maar dat komt erbij kijken als het op krantenpapier gedrukt moet worden. In ieder geval is vandaag een stuk van mij gepubliceerd op de opinie-pagina van de nrc.next: “Dat moet toch beter kunnen? — Geef vervoersinformatie vrij.
In dat stuk betoog ik dat de gegevens van het openbaar vervoer vrij beschikbaar moeten zijn voor reizigers. Dit is onderdeel van een langer thema op dit blog en van een recente ontwikkeling voor open data in de breedste zin van het woord.
Hier de integrale tekst zoals ik hem heb opgestuurd (en die waarschijnlijk met kleine wijzigingen geplaatst is1) en nu mét links:
Ik wil een mobiele telefoon die me precies vertelt wanneer ik weg moet voor mijn volgende afspraak, waar ik moet instappen, waar ik eruit moet en hoe ik daarna precies moet lopen of fietsen. In Japan bestaan dat soort systemen al terwijl we hier vaak niet eens weten wanneer de volgende tram komt. We kunnen dat hier ook maken als we bij de gegevens mochten. Die zitten alleen vast in één van de informatie-goudmijnen waar Alexander Klöpping het hier over had op 27 juli.
In Nederland hebben de openbaar vervoersbedrijven bedacht dat zij de informatie verzamelen bij 9292 en dat wat zij aanbieden goed genoeg is voor iedereen. Helaas is dat het niet. Op 9292ov.nl staat een site uit de jaren ’90 waar je zo goed en zo kwaad als het gaat een reis kunt plannen. Tegenwoordig hebben sommige vervoerders ook applicaties voor de iPhone. Die van 9292 is werkbaar en de NS heeft er nu ook eindelijk zelf eentje (maar het is de vraag of die het blijft doen als het gaat sneeuwen).
Maar wat als je dan geen iPhone hebt? Dat is precies het probleem. Doordat de vervoerders op de gegevens zitten en poortwachter spelen ben je overgeleverd aan wat hun platform-du-jour is. Heb je een telefoon die niet hip genoeg is of te alternatief, dan heb je pech gehad. Nu hoeven zij natuurlijk niet voor iedereen een applicatie maken, maar wij mogen dat dus ook niet zelf doen. Ze zeggen dan dat: ‘de gegevens van hen zijn’. Alleen vergeten ze dan dat zij er voor ons zijn en dat wij al twee keer hebben betaald voor die gegevens: via de belastingen en via ons kaartje.
Je mobiele telefoon is maar één plek waar deze gegevens handig zijn. De mogelijkheden zijn eindeloos maar we weten pas wat werkt als iedereen die een idee heeft dat uit kan proberen. Als we moeten wachten op de creativiteit van onze vervoerders, wachten we op een bus die nooit komt.
In Japan zijn ze ver hiermee, maar bijvoorbeeld in de VS zijn deze gegevens ook al open en in Londen heeft Transport for London pas alles vrijgegeven. Wat ze daar zien is dat er een grote groep techneuten zit te springen om ermee aan de slag te gaan. Volwaardige applicaties waar wij jaren op moeten wachten worden daar binnen enkele dagen gelanceerd.
Zoals pas op een Science Hack Day —een dag waar techneuten en wetenschappers samenwerken— in Londen waar door een paar mensen een live metrokaart werd gemaakt met de posities van alle treinen. Verder is daar net een fietsen-leensysteem (de Boris Bikes) gelanceerd met nu al meerdere concurrerende mobiele applicaties waarop je kunt zien waar je fietsen kunt huren. Dit gaat verder dan je telefoon: mensen bouwen horloges met daarop live vertrektijden van haltes in de buurt, gratis SMS- en telefoondiensten en een Augmented Reality-weergave van metrolijnen bestaat ook al. Alleen niet in Nederland…
De vervoerders hoeven dus alleen maar hun gegevens vrij te geven, ontwikkelaars bouwen dan voor geld, prestige of plezier en de reiziger wint, want hij krijgt de keuze uit meer en betere applicaties.
Nu is onze overheid wel traag maar ook niet helemaal achterlijk. Er komt over een paar jaar —riant laat— een Nationaal Datawarehouse Openbaar Vervoer (NDOV) waar alle gegevens in moeten. De aanbesteding start binnenkort maar daar moeten een paar harde eisen bij als we mee willen kunnen met de rest van de wereld.
1. Alle gegevens in het NDOV wat betreft plannen, actuele locaties, vertrektijden en storingen moeten leesbaar zijn voor mensen (via een website) en voor computers (via een API). 2. De gegevens moeten voor iedereen vrij beschikbaar zijn zonder beperkingen. En 3. er moet altijd een basisplanner aangeboden worden die van hoge kwaliteit is, maar daarnaast en daarbovenop moeten anderen kunnen innoveren.
Nederland slibt dicht en de visie op mobiliteit zoals in de troonrede verwoord gaat niet verder dan meer en meer asfalt. Daartegenover staat de hard-core vouwfietsbrigade maar het hoeft niet zo zwart-wit. Met de juiste informatie op het juiste moment kun je de best mogelijke keuze maken, of dat nu het OV is, de fiets, de auto of een combinatie daarvan.
Goede informatie kan ons helpen om één vervoersnet te maken waarbinnen je zorgeloos reist. Denk aan het geweldige gevoel als je de trein en je aansluitingen haalt en wél op tijd bent. Dat kan vaker en makkelijker. Openbaar vervoer wordt misschien nooit een feest, maar het kan wel een stuk minder beroerd —en misschien zelfs leuk!— worden.
Gepubliceerd worden in de krant is natuurlijk fijn, maar ik hoop vooral dat dit stuk iets wordt om dit verhaal mee verder te krijgen en om bij de mensen op de juiste plek het inzicht verder te helpen.
Bedankt in ieder geval Alexander Klöpping voor de aanleiding en Reinier Kist en Antoinette Brummelink voor de feedback.
Hier ook een foto van het stuk.
- Ik zit in het buitenland, dus ik heb het stuk zelf nog niet in de krant gelezen. ↩
Zit zelf nu ook in het buitenland. Vind dat je een goed stuk heb gemaakt. Puntje 3 is wat V&W niet wil; NDOV is leverancier geen routeplanner. Dat moeten derden doen. Zolang het nogsteeds gezeur is (zelfs als je een landelijkreisinformatie systeem bent) om gegevens te verkrijgen (als die beschikbaar zijn) moet dat NDOV er maar snel komen en geen miljoenen kosten.
Kunnen Vodafone en collega’s ons niet precies vertellen waar een trein zich bevindt? Staaltje Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen beter dan reclamecampagne.