Reisverslag Spanje – Meer en minder taligheid

Hier nog een reisverslag uit Spanje wat ik in WordPress had hangen. Er volgen er hopelijk nog een paar binnenkort.

Een ding wat essentieel is als je op reis gaat is de verandering van taal. Niets doet je zozeer beseffen dat je in het buitenland bent als bordjes die je niet kunt lezen en grote aantallen mensen die je met geen mogelijkheid kunt verstaan1.

Het handjevol talen dat ik soort van spreek, komt op reis redelijk goed van pas. Een klein overzicht van mijn ervaringen in Spanje.

Spaans kunnen praten met Spanjaarden hoe erg dan ook gehinderd door mijn beperkte woordenschat is handig. De overgrote meerderheid van Spanjaarden raakt in paniek als je in het Engels tegen ze begint te praten. Ze kunnen geen Engels, of als ze het wel kunnen, durven ze het niet. Als je kranten in Spanje bekijkt, lijkt het ook alsof de wereld ophoudt bij de Spaanse grens of zelfs bij de regio. Ik heb het idee dat Spanje genoeg heeft aanzichzelf en de rest van de Spaanstalige wereld.

Engels is onder de meeste toeristen die ik tegenkwam de gebruikelijke taal. Er reizen veel Amerikanen en Britten rond en de rest past zich daaraan aan.
Het spreken van de dominante taal maakt duidelijk lui. Ik krijg van sommige van die gasten de opmerking dat ‘jullie Nederlanders altijd zo goed Engels kunnen’. Moet ik dan zeggen dat zij dat ook wel zouden kunnen als ze hun best zouden doen?

Nederlanders spreken niet eens zo goed Engels2 maar gebrek aan zelfreflectie zorgt dat een Nederlander luid en duidelijk door blijft praten.

Ik kwam op deze reis voor het eerst Amerikanen tegen en zelfs zij spraken geen Spaans. Dat schijnt beperkt te zijn tot het Zuid-Westen van Amerika. De rest maakte zich ervan af met de kutsmoes dat ze op school Frans3 hadden gekozen.

Met Amerikanen die alleen maar Engels spreken en Spanjaarden die helemaal geen Engels spreken kun je raden hoeveel interactie er plaats vindt tussen beide groepen. Heel handig dat vastzitten in je eigen taal en cultuur.

Ik heb op deze vakantie ook voor het eerst met echte Amerikanen gesproken en het is bijzonder om zoveel mensen met zo weinig benul te zien.

Erasmus

Het wonen in een internationale gemeenschap heeft ook invloed op je taal. Vorige keer dat ik Judith zag spraken we op vakantie Engels van best een hoog niveau. Van dat Engels is nu weinig meer over.
Ze heeft in de tussentijd Spaans opgepikt en gebruikt dat bijna exclusief om in Spanje te communiceren. Dat Spaans is van een simpel Erasmus-niveau4 en het werkt. Het Engels dat gesproken wordt in Spanje is van een laag niveau, en alle anderen passen hun Engels daar weer op aan5. Het resultaat is de grootste gemene deler: Erasmus-Engels.

Mensen communiceren dus wel met elkaar, maar om in je studie en daarbuiten te kunnen praten over ingewikkeldere dingen denk ik niet dat baby-praat voldoende is. Dat merken we hier in Delft ook al met het opgelegde Engels wat niet iedereen even goed beheerst.
Je kunt alles wel zeggen in simpelere woorden, maar dat is minder efficient. Het kost daardoor meer tijd om dezelfde ruimte te bestrijken maar erger nog mensen hebben een beperkt werkgeheugen en het is dus handig om een heleboel concepten samen te vatten met ingewikkelde woorden om het nog niet eens te hebben over nuance en kleur van taal.

Meer Ik heb wel gemerkt dat kunnen communiceren met de meeste mensen die je op vakantie tegenkomt erg leuk is. Reizen zonder dat je de mensen verstaat6 gaat ook prima maar dit is toch wel leuker.

Ik moet nog een paar talen voor ik kan praten met een significant deel van de wereldbevolking en één daarvan is Arabisch. Arabisch heeft alleen de nare eigenschap dat het ontzettend varieert over de hele wereld. Afhankelijk van wat je wilt kun je een lokaal dialect leren7 of het Modern Standaard Arabisch wat in de media gebruikt wordt.

Ik denk dat het MSA wordt, nu nog een fatsoenlijke methode.

  1. Volgens deze definitie qualificeren bepaalde wijken van Den Haag al als ‘op reis’ en is Vlaanderen een recalcitrant onderdeel van Nederland. []
  2. Ik heb het idee dat Scandinaviërs beter Engels spreken dan wij. []
  3. Een van de minder nuttige talen om je energie in te steken. []
  4. Ik kan het meeste ervan verstaan. []
  5. Dat heb ik nu ook als ik Engels probeer te praten met Spanjaarden of Italianen. Ik heb het idee dat ze normaal Engels niet verstaan, dus ik maak het simpeler (mooier wordt het er niet op). []
  6. bijv. in Hongarije of Tsjechië []
  7. Zoals bijvoorbeeld het Egyptisch-Arabisch of het Levantijns-Arabisch. []